Eles chámanse a sí mesmos a generación do ollo do furacán porque tiñan poucos anos cando comenzou a guerra e as súas consecuencias.
O seu pai estaba na pesca en Asturias e marcha ó frente republicano voluntario, despois cando as tropas nacionais tomas Asturias, escapa xunto con outros y remata nun campo de concentración en León.
El non coñecía ó seu pai. Un día, en Corme, dixéronlle: “Talliño, o teu pai está na calle” e alegría foi enorme porque pensaran que morrera. El, Serafín estaba contento porque non sabía o que era ter un pai.
De neno sentíu a represión ; cando acudía ó Auxilio Social –so comedores que se montaron para paliar a fame da posguerra- tiña que oir: “Os fillos dos roxos non poden entrar”
Esto, a escola, a represión fixo que tomara conciencia da situación na que vivía España neses momentos.
No 1957 embárcase e coñece mundo. Por aí adiante ve tamén cómo funcionan outros paises que non teñen unha dictadura. Tamén, como outras moitas persoas conecta coa realidad “real” o pais a través de radio Parrís ou a radio Pirenaica.
No ano 1972 conecta a traves de Stella Maris, grupos cristianos que apoiaban a xente do mar, con outra xente de diferente partidso políticos e empeza a militar no Partido Comunista.
Celebrada a semana do 14 ao 18 de abril de 2008, celebrouse a Semana das Ciencias coma outros cursos.
O Departamento de Tecnoloxía expuxo unha serie de proxectos realizados voluntariamente por alumnos/as de 4º da ESO.
Os proxectos foron elaborados aproveitando os recreos e algún martes de xoves pola tarde, ademais de usar algunha hora de clase. Este desinteresado traballo é moi de agradecer a tódolos alumnos e alumnas que expuxeron os seus traballos.
Realizouse unha mostra de proxectos acompañados de carteis explicativos, con explicacións dos autores ao demais grupos das clases de ESO e Bacharelato, segundo a planificación realizada e exposta na sala de profesores. O día de montaxe foi o mércores 16 de abril de 2008 e o de explicacións o xoves 17 e o venres 18 de abril.
O Departamento de Física e Química, ao longo da semana, organizou unhas xornadas de Ciencia Recreativa. As actividades desenvolvidas foron as seguintes:
A serpe do faraón
Cando se engade ácido sulfúrico a un vaso con azucre en un pouco de auga aparece a serpe do faraón. [É o carbono grafito formado que ten esa forma]
Maxia Química
Cando se bota viño en varias copas aparentemente vacias o viño se transforma en batido de amorodo, auga, gasosa e leite.
O sifón
Con dous vasos e unha goma faise un sifón, un aparello moi sinxelo pero que non deixa de nos sorprender.
Un ovo que flota na auga
Cando un ovo está fresco non flota na auga pero podemos facer que flote engadindolle sal á auga para que aumente a súa densidade.
Un indicador na cociña para identificar ácidos ou bases
A auga da cocción da lombarda conten unha substancia que cambia de cor ao engadirlle ácidos ou bases dos que se poden atopar na casa: hidróxido de sodio (moi básico), amoníaco (básico), bicarbonato (pouco básico), zume de limón (ácido), vinagre (ácido).
Unha botella de plástico chea de auga ten un diabliño no seu interior. Cando se presiona a botella o diabliño baixa e volve a subir cando se deixa de presionar.
O departamento de Biología e Xeología adicou a IV semana da ciencia ao mar. Cada un dos grupos nos que o departamento dá clase tratou un tema diferente, todos eles relacionados co mar.
Se elaboraron carteles, maquetas, exposiciones de ejemplares, etc.
Los temas elegidos fueron:
1º ESO
invertebrados marinos
2º ESO
mamíferos, aves y moluscos, estratificación marina
3º ESO
exposición de moluscos. Exposición: “Lo que deja el mar”
Durante a pasada semana das Ciencias presentouse o traballo experimental realizado por cinco profesores do IES Neira Vilas dos departamentos de Tecnoloxía, Física e Química e Bioloxía e Xeoloxía. Ditos profesores forman parte dun Seminario Permanente financiado polo CEFORE. A continuación móstrase un breve resumo da experiencia realizada así como as fotografías que o ilustran.
O proxecto presentado baséase nun estudo sobre o desenvolvemento e crecemento de diferentes especies vexetais utilizando técnicas de cultivo hidropónico.
O cultivo hidropónico é aquel no que o chan é substituído por unha solución nutritiva onde se atopan mergulladas as raíces. A vantaxe deste cultivo é que se dispón dun ambiente controlado onde se poden modificar todos os factores relacionados co desenvolvemento das plantas.
Os obxectivos propostos foron os seguintes:
Experimentar con cultivos hidropónicos.
Visionar en tempo real o experimento con axuda dunha cámara web.
Controlar o acendido e apagado da luz desde casa vía Web.
Controlar os tempos de rega co ordenador.
Os parámetros analizados durante este proxecto foron os seguintes: luz, humidade (frecuencia de rega) e temperatura da auga.
Deseñouse un programa co obxectivo de controlar o cultivo hidropónico a través dunha tarxeta interface Velleman K8055. O programa recibe da tarxeta de interface datos de temperatura, humidade e iluminancia mediante dúas entradas analóxicas conectadas a un NTC e a un LDR. O programa procesa os datos recibidos e controla, mediante tres saídas dixitais conectadas a relés, a rega, o quentamento da auga, e a iluminación.
Nace en Montevideo (Uruguay) no ano 1948. Ten 59 anos.
Os pais eran de Miño, os dous marchan ó Uruguay.
A nai marcha en 1937 fuxindo por Portugal. Marchou cun balazo no ombligo. “Mi madre no me contó porqué” pero a situación era horrible. Cóntanos que xa mataran á maestra Doña María, filla do farmacéutico D. Joaquín.“Era horrible las venganzas que había en los pueblos, y era horrible también la iglesia”
O seu pai ya marchara no 1928 . Eran cuatro irmáns e a pesar ser a nai viuda reclutan a tres deles para o servicio militar.
El so voltou para ver á súa nai antes de morrer. Prometeu non volver ata que morrera Franco.
Un hirmán (tío dela) Manuel Miguez Cordal se escapou durante a guerra. Estivo no frente republicano e marchou despois a Rusia.
Carmen viviu –de referencias- a dictadura de Franco pero logo tocoulle vivir dúas na súa propia vida: no Uruguay no 1973, fuxe despues a Argentina e alí al ha de sufrirla de novo en 1976 .
Ven coa súa familia a España escapando de novo, agora da críse económica: el corralito. Establécese no 2002 en Coruña y empeza unha nova vida co seu marido que non cobra xubilación e fillos estudiando.
A súa vida é como a de tantos emigrantes, de emigrante aló, emigrante acó….
Do 14 ao 18 de abril de 2008 leváronse a cabo no noso centro as actividades correspondentes a IV Semana da Ciencia.
Os departamentos de Bioloxía e Xeoloxía, Física e Química e Tecnoloxía levaron a cabo, tanto de forma conxunta como cada un deles por separado, diversas actividades relacionadas coa Ciencia e a Tecnoloxía.
Exposición de Fraguela correspondente ao acto de entrega de premios 30/V/2008
Ola!, como ben sabedes, este ano foi a posta en marcha no IES Xosé Neira Vilas da olimpíada do saber.
Como case que todas as cousas, e incluso a vida, comézase chorando ou mesmo con dificultades e/ou mal.
Non lembrades o anuncio da tv? Si, home …, o de Picasso a quen lle tiveron que botar o fume do tabaco para que vivira, pois crían que nacera morto.
Pois ben, co paso do tempo imos cambiando e no que respecta á Olimpíada pasounos exactamente igual, démonos conta dos erros cometidos e tentamos enmendalos sobre a marcha, e dende logo o noso compromiso é enmendalos cara ao futuro. As vosas suxestións foron, son e serán esenciais para mellorar; por iso:
Premiaremos a participación (a nivel económico e académico).
Trataremos de potenciar a AUTOESTIMA, evitando o abandono prematuro, o pesimismo e aprenderemos a superar as dificultades, a non dar nada por perdido NUNCA.
Sabedes que eu son futboleiro e deportivista, pois apañados iamos se nos deixáramos levar polo pesimismo ao remate da primeira volta (penúltimos con 17 puntos e a 5 da salvación)…
Iso tamén pode pasar na Olimpíada do saber, tédeo sempre en conta.
ÁNIMO! Pensando xa no curso 2008/2009.
CLASIFICACIÓN DESTA Iª OLIMPÍADA
1º LUGAR, diploma e 150 €: Carlos Ríos, Edgar Rama 2º Bach, 72 puntos.
“No entroido deste ano os profesores e profesoras disfrazáronse de mariñeiros e ian todos facendo parvadas. ¡Coma nenos! Ate cantaron… Pero foi divertido.”
ENTROIDO 2008: MAIS VONTADE.-
Este ano notei unha maior disposición entre a xente para colaborar. A xente non apresentaba esa indiferenza característica de tódolos anos. Mollouse participando en todo tipo de actos: preparación de comidas caseiras, disfraces, música…
O ENTROIDO XA NON É O QUE ERA
O entroido, o mesmo que as outras festas, xa non son o que eran. Antes a xente disfrazábase co idea de pasalo ben non coa obsesión de ter o mellor disfrace. Cando era máis pequena nenos e maiores facían eles os seus disfraces. Despois iban polas casas de troula…O entroido resumíase en pasalo ben e estar irrecoñecible. Agora pechámonos nunha discoteca e preocupámonos máis de que o noso disfrace sexa o mellor que de pasalo ben.
O CONCERTO DE MÚSICA
O dez de decembro chegou ás nosas mans unha partitura para tocar na clase de música. Nen imaxinamos a incrible aventura á que nos empurrou e que remataría coa emocionante actuación de Entroido. Comezamos ensaiando como para un exame pero hai poucas semanas soubemos do seu verdadeiro destino: tocar diante dos compañeiros. Tanta foi a emoción que saiamos da aula de música cantaruxando a peza polos corredores. Logo da música veu o disfrace: “a lei seca” – para unha exposición sobre a auga…, non viña mal -. Duas bolsas de lixo, unha branca e outra negra, cinta aillante, unha pluma e unhas medias. Empregamos os correspondentes patrons para cortar. Venres día un de febreiro, xusto antes de tocar, todo moi preparado, paso a paso, nota a nota, todo medido e alá fomos, a gozar do entroido.
PUNTOS NEGROS DO NOSO ANTROIDO
O concerto estivo ben excepto o saxo que se escoitaba pouco. O sector das filloas e postres traídos da casa deberían ter mellorado a presentación. O peor de todo é que terían que deixarnos saír un pouco ates das dúas.
O MELLOR DISFRAZ: O DE CLAUDIA
Primeiro premio do concurso individual. Comezou a disfrazarse ao remate da segunda hora axudada polos seus compañeiros. Tardamos uns vinte minutos en montar tódalas unións da súa ducha…O mellor disfraz sen dúbida ningunha.
ESTRAÑA MULLER COA DUCHA ENRIBA
Atopamos polos corredores do centro unha muller que olvidou que o aparello para ducharse debe quedar na casa, pegado ó chan, como ten que ser. Non menos impresionante foi o encontro cun home, tamén estraño, recuberto de follas. Á muller déronlle o primeiro premio nun concurso – 50 € e unha caixa de bombóns -; o home perdeu despois dunha dura loita coa “ducha-girl”.
DOR DE CABEZA XERAL DO ALUMNADO
No entroido do instituto este ano houbo moitas cousas: filloas, orellas, actuacións musicais, concursos de disfraces…, pero quedemos coas actuacións musicais. Semellaba que todo iba ben pero, xusto antes do remate, un grupo de profesores incontrolados tomaron o escenario. ¡Puxéronse a cantar! A xente correu despavorecida fóra do centro coa excusa de comer filloas… En serio, boa actuación
TEMPO RECORD DE EXTINCIÓN DAS FILLOAS
Algúns non chegamos a probar unha. Foi un dos principais problemas desta ano: ¿por que duraron tan pouco as filloas?
O ENTROIDO 2,008 CHEGA Ó INSTITUTO
O centro foi ocupado por unha banda de gangsters. En plena lei seca o medo apoderouse de todos nós. Non fixeron mal, so viñan tocar música e tocábana ben. Todo trocou en ledicia.
MAMBO
¿Fixástesvos nos carteis do entroido coas caras dos profesores? Estaban divertidos… Pero o mellor da festa: a canción Mambo Nª 5.
A “GALLEGADA” DOS PROFESORES
Non me gustou nada. Algúns nin se molestaron en disfrazarse e ademáis cantaron moi mal.
O TEDIOSO CONCERTO QUE TIVEMOS QUE AGUANTAR…
Na festa do entroido os alumnos e alumnas coa materia de música fixeron un aburrido concerto no corredor superior. Tódolos alumnos, gustárache ou non a música, debíamos estár alí de pé escoitando.
POUCOS ACUÁTICOS NO ENTROIDO
O entroido pretendía ser unha exposición sobre a auga. Poucas persoas acudiron o pasado venres con disfraces relacionados… Pero non houbo queixa da orixinalidade doutros. Os homes de negro (un semellaba Castelao), Slash, un Teletubi, as cores de do parchis, o solitario entre as herbas, exploradoras de marte… Pero os que si tiñan que ver coa auga e estaban ben currados eran o do profe de ética e o de Claudia de 4º A: unha obra mestra do virtuosismo no uso da cinta de embalar.
A DESORGANIZACIÓN DO NEIRA VILAS
Un ano mais o Neira Vilas non ten organización para facer unha festa. Mentres algúns alumnos estaban no salón de actos no concurso, outros estaban nas aulas, outros xogando nas pistas ou na cafetería – como se fose un recreo e non estivese pasando nada no salón de actos -. Ademáis de toda a xene que marchou por aburrimento.
A XENTE XA NIN SE DISFRAZA.-
No último etroido, no Neira Vilas, máis da metade dos rapaces e rapazas non se disfrazaron. Semella que para a maioría do alumnado o entroido é unha data como outra calquera. Isto foi o único que desluciu a festa: moi variada e amena.
PROFESORES E DIRECTIVOS DO CENTRO OBRIGAN A ASISTIR A UN CONCERTO POLA FORZA.
O alumnado foi amoreado de pé no corredor en condicións infrahumanas. Fronte á rebeldía dun sector os antidisturbios interviron con contundencia: houbo tres contusionados e catro detidos. Informa o noso correspondente que pasaba por alí – Diario de Patricia -.
ENTROIDO 2008: MAIS DO MESMO.-
O máis criticable do entroido 2,008 foi a falta de inovación por parte de todos. O mesmo de tódolos anos, parece un calco dos anteriores. Será que a xente á que lle gusta o entroido non lle importa a falta de orixinalidade.
PASAR TODA A MAÑÁ COAS AMIGAS.-
O bo deste día foi pasar toda a mañá por fóra, nos corredores, na cafetería, nas actividades coas amigas. Rimos moito ese día.
EXPOSICIÓN DE POSTRES.-
¡Do mellor do entroido! A proposta do profesor Xosé Antón fixemos postres na casa e foron expostos no corredor. Había moitos: filloas, pastas de te, rosquillas, leite frito,etc. Rematamos con todo no primeiro recreo. O premio foi para Nuria polo seu leite frito espectacular.
“GRAN IDEA” O CONCERTO NO CORREDOR.-
Ese escenario improvisado non foi mio boa idea. Ao non ter altura e tampouco contar con megafonía… se non estabas na primeira fila non vias nin escoitabas nada.
Ao longo dos meses de febreiro e marzo de 2008 tivo lugar no IES Neira Vilas o desenvolvemento do proxecto interdisciplinar “Darknesscuridade”, unha reflexión sobre a obra de Joseph Conrad “O corazón das tebras” e o contexto histórico no que se desenvolve.
Á lectura e análise da obra de Conrad na asignatura de Literatura Universal Contemporánea (1º Bacharelato) engadíuse a de fragmentos da mesma nas clases de linguas estranxeiras. E tamén o visionado do vídeo “Genocide au Congo”, orixinalmente en francés. As actividades incluiron asimesmo o visionado e análise da película de Coppola “Apocalypse Now”, así como dúas exposicións: unha bibliográfica, levada a cabo na biblioteca do centro escolar coa colaboración da biblioteca Ría Leda, e outra fotográfica –no corredor inferior do IES- a base de imaxes históricas comentadas, referentes á colonización do Congo a finais do século XIX e comezos do século XX. E queda por citar a interpretación plástica que dalgúns gravados ou creacións propias realizaron varios alumnos para incluir nesta exposición fotográfica.
As actividades remataron cun acto final multidisciplinar, consistente nun maratón de lectura que se realizou o venres 28 de marzo, entre 10.30 e 12.10 horas no Salón de Actos do IES Neira Vilas. Permitídenos que poñamos énfase neste acto final, que tentemos recrear a súa atmosfera.
O salón de actos está a rebosar, cinco cursos de distintos niveis educativos están expectantes ante un escenario no que, cunha música que fusiona os cantos gaboneses cos concertos de Bach, se presenta un panel co título da novela de Conrad nas nove linguas en que terá lugar a lectura: inglés, castelán, galego, francés, ruso, portugués, xaponés, chinés e italiano. Unha boa mostra da interculturalidade existente no IES Neira Vilas. E Miguel Trobo introdúcenos na primeira parte do acto. Temos aquí a Marlow, temos ao profesor Pepe Couce que se transmutou no protagonista da obra de Conrad. E empeza a debullar a historia, un monólogo tecido de explicacións breves para ambientala na súa realidade auténtica, co trasfondo do imperialismo detrás.
A segunda parte do acto protagonízao o alumnado que, dun xeito organizado e armonioso, ascende en grupos de 5 ou 4 ao escenario para lernos fragmentos da obra de Conrad en distintos idiomas. Velaí que ascende Saray para iniciar a lectura na lingua orixinaria da obra, o inglés, e un tras outro van intercalándose alumnas e alumnos que len en castelán, galego, francés, portugués,… O alumnado de 1º ESO intégrase co de 1º de Bacharelato, séntese arroupado por el, e o de 3º ESO le á beira do alumnado de 2º Bacharelato en perfecta armonía. E aqueles fragmentos en ruso, xaponés ou chinés que leron Vladimir, Sara e Dong impactan nun público que aplaude todas as intervencións. En total foron 47 alumnas e alumnos, arroupadas polo profesor de Filosofía co seu monólogo e por Nacho Taibo co seu fragmento final en italiano, lembrando as tebras nas que debía estar envolto Londres cando chegaran alí os romanos.
Mais aínda queda a sorpresa final, porque Adrián Bello sube ao escenario e interpreta en directo este rap composto por el e titulado “El alma de la selva”, un tema no que fusiona as reflexións sobre a obra de Conrad, a película de Coppola, os versos de Manrique e as verbas do Che Guevara cando combateu pola descolonización do Congo. É un poema de gran forza, que sirve para rematar este acto.
En conxunto, “Darknesscuridade” implicou directamente a 60 alumnos e 12 profesores. Indirectamente, moitos máis. Grazas a todas e todos.
Instituto de Ensino Secundario Plurilingue Xosé Neira Vilas. Perillo (Oleiros)